Czy rozliczenie podatku w jednej deklaracji może zrobić osoba, która ma w tej samej gminie jedną nieruchomość jako własność i drugą – jako współwłasność?

Wprowadzenie jednolitych wzorów deklaracji na podatek od nieruchomości dla całego kraju było długo wyczekiwaną przez podatników zmianą. Obecnie obowiązujący wzór deklaracji nie jest jednak pozbawiony zawiłości, stąd zdarzają się niekiedy problemy z jego wypełnianiem.

Czy rozliczenie podatku w jednej deklaracji może zrobić osoba, która ma w tej samej gminie jedną nieruchomość jako własność i drugą – jako współwłasność?

Wprowadzenie jednolitych wzorów deklaracji na podatek od nieruchomości dla całego kraju było długo wyczekiwaną przez podatników zmianą. Obecnie obowiązujący wzór deklaracji nie jest jednak pozbawiony zawiłości, stąd zdarzają się niekiedy problemy z jego wypełnianiem.

Jednoczesny właściciel i współwłaściciel. Co robić?

Wątpliwości przy sporządzaniu deklaracji na podatek od nieruchomości pojawiają się w szczególności w sytuacji, gdy podmiot zobowiązany do złożenia deklaracji jest zarówno właścicielem, jak i współwłaścicielem nieruchomości, znajdujących się na obszarze tej samej gminy. Brak jest bowiem jednoznacznych regulacji, które rozstrzygałyby, czy w przypadku kiedy nieruchomość stanowi współwłasność, podatnik zobowiązany jest do wykazania jej w odrębnej deklaracji.

Obowiązek odrębnego wykazywania nieruchomości, która stanowi współwłasność, można wywieść z brzmienia art. 3 ust. 4 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych. W myśl tego przepisu jeżeli nieruchomość (lub obiekt budowlany) stanowi współwłasność lub posiada go więcej niż jeden podmiot, to stanowi odrębny przedmiot opodatkowania.

Z uwagi na powyższe, wykazanie w jednej deklaracji nieruchomości stanowiących własność i współwłasność wydaje się nieprawidłowe.
Taką konkluzję dodatkowo potwierdza struktura deklaracji DN-1, zgodnie z którą w poz. 7 „Rodzaj podmiotu” należy zaznaczyć albo kwadrat nr 1 – w przypadku gdy podmiot zobowiązany do złożenia deklaracji jest właścicielem, użytkownikiem wieczystym lub posiadaczem nieruchomości – albo kwadrat nr 2 – w przypadku gdy podmiot zobowiązany do złożenia deklaracji jest współwłaścicielem, współużytkownikiem wieczystym lub współposiadaczem nieruchomości.

Jaką podstawę opodatkowania w podatku od nieruchomości powinien wskazać współwłaściciel nieruchomości?

Zasady ogólne opodatkowania współwłasności

Stosownie do art. 3 ust. 4 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, jeżeli nieruchomość lub obiekt budowlany stanowi współwłasność lub znajduje się w posiadaniu dwóch lub więcej podmiotów, to obowiązek podatkowy od nieruchomości lub obiektu budowlanego ciąży solidarnie na wszystkich współwłaścicielach lub posiadaczach.

Odpowiedzialność solidarna oznacza, że każdy ze współwłaścicieli jest zobo-wiązany do zapłaty całego podatku, a organ podatkowy może żądać zapłaty całości lub części podatku według własnego uznania od wszystkich współ-właścicieli łącznie, od kliku lub od jednego z nich.

Z powołanej wyżej reguły wynika, że w przypadku współwłasności nie-ruchomości każdy ze współwłaścicieli musi złożyć deklarację na podatek od nieruchomości, wykazując w tej deklaracji całą nieruchomość lub obiekt budowlany.

Czy zawsze tak jest?

Opisana wyżej zasada jest ogólna, więc istnieją od niej wyjątki. Ustawa o podatkach i opłatach lokalnych przewiduje sytuacje, w których obowiązek podatkowy ciąży na współwłaścicielach w zakresie odpowiadającym ich udziałowi (po szczegóły patrz art. 3 ust. 4a–6).

Tak oto współwłaściciele miejsc postojowych w garażu wielostanowiskowym zlokalizowanych w budynkach mieszkalnych są zobowiązani uiścić podatek w zakresie odpowiadającym ich udziałowi w nieruchomości wspólnej.

Kolejny wyjątek dotyczy wyodrębnienia własności lokali. W takiej sytuacji właścicielom lokali przysługuje udział w nieruchomości wspólnej jako prawo związane z własnością lokali, a obowiązek podatkowy ciąży na nich w zakresie odpowiadającym ich udziałowi w nieruchomości wspólnej.

Autor: Sebastian Gumiela, Partner i doradca podatkowy GWW