W dniu 3 stycznia 2023 r. Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji oraz niektórych innych ustaw, który został przedłożony przez Ministerstwo Finansów.
Projektowane zmiany zakładają usprawnienie egzekucji administracyjnej. Najistotniejsze rozwiązania w przyjętym projekcie wprowadzają:
- Możliwość przymusowego dochodzenia podatku VAT, w przypadku gdy rozliczany on jest w szczególnych podatnikach. Zakresem objęte będą sytuacje dotyczące podatników, którzy posiadają miejsce zamieszkania lub siedziby inne niż Polska i którzy składają deklaracje w innym kraju;
- Uproszczenie etapu wszczęcia postępowania egzekucyjnego i zabezpieczającego. W praktyce wyeliminowana zostanie konieczność nadawania klauzuli o skierowaniu tytułu wykonawczego do egzekucji oraz przyjęcia zarządzenia o zabezpieczeniu.
- Usprawnienie korzystania z Rejestru Należności Publicznoprawnych, w tym wyposażenie podmiotów uprawnionych w możliwość automatycznego uzyskiwania danych z rejestru;
- Doprecyzowanie momentu wszczęcia egzekucji administracyjnej. Zmiana ta dotyczy sytuacji, gdy pierwszą czynnością egzekucyjną było zajęcie dokonane poprzez sporządzenie protokołu zajęcia lub odbioru dokumentu ewentualnie doręczenia zawiadomienia o zajęciu innemu podmiotowi lub urzędowi niż dłużnik zajętej wierzytelności);
- Odstąpienie od obowiązku przetrzymywania przez bank środków pieniężnych, objętych zajęciem przez 7 dni;
- Usprawnienia w przypadku zajęcia rzeczy lub prawa majątkowego przez co najmniej dwa organy egzekucyjne, zniknie obowiązek zawiadamiania komornika sądowego o sposobie rozliczenia środków pieniężnych. Zmiana dotyczy sytuacji gdy komornik prowadzący egzekucję, nie przekazał organowi egzekucyjnemu adnotacji, która umożliwia prowadzenie łącznej egzekucji, a także, gdy zajęcie zostanie dokonane w ramach postępowania zabezpieczającego.
Z praktycznego punktu widzenia przyjęty projekt wprowadza dodanie do katalogu dokumentów stanowiących podstawę egzekucji w administracji, deklaracji wykazującej należność pieniężną z tytułu podatku od towarów i usług.
Co do zasady projektowane przepisy wejdą w życie po 12 miesiącach od ogłoszenia ustawy w Dzienniku Ustaw. Natomiast zmiany w zakresie przymusowego ściągania należności z tytułu podatku VAT wejdą w życie z dniem ogłoszenia.
Autor: Damian Nalazek, prawnik w TAX INSIGHT